AVUKAT FUNDA GÜNEY

ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ / İZALE-İ ŞÜYU

Ortaklığın giderilmesi davası diğer adı ile izalei şüyu davası, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallar için açılabilen bir dava türüdür. Karşımıza en çok çıkan şekli , özellikle mirasçıların, miras yolu ile intikal eden taşınmazlar üzerindeki elbirliği (iştirak halinde) mülkiyetini sona erdirmek için açtıkları davalardır.

Ortaklığın giderilmesi davasında bütün paydaşların yer alması zorunludur.

Ortaklığın giderilmesine konu olan taşınmazlar tapuya kayıtlı bulunan taşınmazlardır. Tapu kaydı olmayan taşınmazlar bu davanın konusu olamaz. Öncelikle taşınmazların tapusu yoksa eğer tapuya tescili sağlanmalıdır.

Ortaklığın giderilmesi davasında yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi, görevli mahkeme ise Sulh Hukuk Mahkemesidir.

İzale-i Şuyu davasının harcı matbu harçtır. Her ne kadar davayı açan kişi dava başında ve dava aşamasında dava harcını ve mahkeme giderlerini karşılasa da davanın sonunda mahkeme giderleri ve avukatlık ücretleri payları oranında taraflara yükletilir.

ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİ

Vefat eden kişi adına kayıtlı taşınmazlarda ; taraf olarak mirasçılardan birisinin talebi ile noterden yahut mahkemeden alınan veraset belgelerine (mirasçılık belgesi) göre intikal talep edilmesi halinde elbirliği (iştirak) halinde mülkiyet esasına göre tescil yapılır.

Elbirliği mülkiyet, tapu müdürlüğü tarafından ve mahkeme tarafından olmak üzere iki şekilde paylı mülkiyete dönüştürülebilir.

Yargıtay Kararı

“Elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilmesi davalarında TMK 644. Maddesi gereğince hakim, mirasçılara çağrıda bulunarak belirleyeceği süre içinde varsa itirazlarını bildirmeye davet eder. Mirasçılar elbirliği mülkiyeninin devamını haklı kılacak bir itiraz ileti sürmediği veya mirasçılardan biri belirlenen süre içinde paylaşma davası açmadığı takdirde, istem konusu mal üzerindeki elbirliği mülkiyeti paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir. “( Yargıtay 6. H.D. Esas:2013/1131, Karar: 2013/4411, 13.03.2013)

AYNEN PAYLAŞMA SURETİYLE ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ

4721 S.K

Madde 699- Paylaşma, malın aynen bölüşülmesi veya pazarlık ya da artırmayla satılarak bedelinin bölüşülmesi biçiminde gerçekleştirilir.

Paylaşma biçiminde uyuşma sağlanamazsa, paydaşlardan birinin istemi üzerine hâkim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi hâlinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir.

Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır.
Taşınır mallarda aynen taksim için her paydaşa aynı türden malın verilebilmesi gerekmektedir. Türleri aynı olan mallar paylaşılabilir.

Taşınmaz mallarda ise, genel olarak açılan ortaklığın giderilmesi davalarında davacı öncelikle aynen paylaşmayı bunun mümkün olmaması halinde ise, satış suretiyle paydaşlığın giderilmesini talep etmektedir.

DENKLEŞTİRME- Davacı veya davalılardan birinin istemi üzerine hakim, malın aynen bölünerek paylaştırılmasına, bölünen parçaların değerlerinin birbirine denk düşmemesi halinde eksik değerdeki parçaya para eklenerek denkleştirme sağlanmasına karar verir.

Taşınmazın aynen taksimi taşınmaza çok değer kaybettirecekse, mahkeme bu konuda yapılan araştırmaları göz önünde bulundur ve taşınmazların aynen bölünerek paylaştırılmasına karar vermez.

SATIŞ SURETİYLE ORTAKLIĞIN GİDERİLMESİ VE ELDE EDİLEN PARANIN PAYLAŞTIRILMASI

Paylaşma/ İzale-i Şuyu/ Ortaklığın Giderilmesi davasında davacı satış yolu ile ortaklığın giderilmesini istemiş ve davalılar da satış yoluyla ortaklığın giderilmesini istemişlerse, hakim satış yolu ile ortaklığın giderilmesine karar verecektir. Fakat davalılardan bir tanesi aynen taksim isterse, mahkeme öncelikle bu husus üzerinde duracak, aynen taksimin mümkün olup olmadığını değerlendirecektir.

Satış suretiyle paylaşmada söz konusu mallar satışa çıkartılır ve elde edilen para payları oranında paydaşlara paylaştırılır.

Ortaklığın satış yoluyla giderilmesi davası, kararın kesinleşmesi ile itibaren 10 yıllık bir zamanaşımı süresine tabiidir. 10 yıl içinde malların satılması gerekmektedir.

Arazi Üzerinde Bütünleyici Parça Bulunması Halinde Paylaşma

TMK /684’ e göre bir şeye malik olan kimse o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur.Arazi kime veya kimlere aitse muhtesat da onlara aittir.

Muhtesat paydaşlardan birine veya bir kaçına ait ise bilirkişi aracılılığıyla arz ve muhesatın değerleri ayrı ayrı tespit edilir. Dava konusu taşınmaz üzerinde bina, ağaç gibi bütünleyici parça varsa bunların arzla beraber satılması gerekir.

Taşınmaz üzerindeki muhtesatın mülkiyetinin kime ait olduğu hususunda ortaklar arasında tartışma konusu ise, bu uyuşmazlığın ayrı bir dava açılmak suretiyle giderilmesi gerekir. Uygulamada bu davalara “muhdesatın aidiyetinin tespiti davası” denilmektedir.Bu dava açılırsa eğer ortaklığın giderilmesi davası, muhtesatın aidiyetinin tespiti sonuçlanıncaya kadar bekler.

İzale-i Şuyu- Ortaklığın Giderilmesi Davası , mutlaka bir gayrimenkul avukatlığı yapan bir avukat ile takip edilmesi gereken, detaylı ve ihmal gerektirmeyen bir dava türüdür.

BİZİ ARAYIN

AV. FUNDA GÜNEY

0507 842 25 65 – 0222 240 20 12